SISTEM ZA VARENJE
Ishrana se odnosi na hranu koja se oralnim putem unosi u organizam i susreće se isključivo kod živih bića.U procesima koji se dešavaju u organizmu, organske supstance koje dobijamo spolja prelaze u organske supstancije i protoplazmu a delimično ih organizam izbacuje van. Taj proves se naziva varenje hrane.
ČOVEKOV SISTEM ZA VARENJE
Sistem za varenje čoveka čine:usna duplja, jezik i zubi, ždrelo, jednjak, želudac, tanko crevo, debelo crevo i dve velike žlezde: jetra i pankreas (gušterača).
VARENJE HRANE
Od svih vrsta hrane koje čovek koristi, jedino mineralne soli,voda, vitamini i glikoza mogu da prođu kroz crevnu sluzokožu bez prethodne promene. Ostale vrste hrane podležu dejstvu sokova i fermenata za varenje, tako da u različitim delovima organa za varenje dolazi do delimične promene hrane, koje se uglavnom završavaju u tankom crevu. Varenje hrane počinje već ustima. Tu se hrana mrvi na komadiće, a istovremeno natapa pljuvačkom. Pljuvačka pored enzima ptijalina, sadrži vodu i sluz, koja olakšava da hrana prilikom gutanja klizi. Hranu u ustima treba dugo žvakati i obilno natapati pljuvačkom. Vrenje u želucu naziva se himufikacija, a proizvod želudačnog varenja kiseli himus. Hrana u želucu razlaže se pomoću želudačnih sokova, a to su pepsin, himozin i gastrolipaza. Hlorovodonična kiselina daje kiselost neophodnu za stvaranje pepsina, a sem toga steriliše već kašastu hranu.
Varenje u crevima
U tankom crevu vari se celokupna hrana. Tu deluje pankreasni sok, žuč i crevni sok. Proizvod crevnog varenja je bazni himus. Debelo crevo ne luči nikakav sok za varenje, ali se u njemu ipak nastavlja proces varenja i apsorbovanja koji je započet u tankom crevu.
TANKO CREVO (intenstinum tenue) je produžetak želuca. Deli se na 3 dela:
a) dvanaestopalačno crevo (nazvano tako zbog svoje dužine od oko 12 palaca)
b) jejinum – u levoj polovini trbuha
c) ileum – u desnoj polovini trbuha
DEBELO CREVO (intestinum crassum) sastoji se iz 3 dela:
a) Slepo crevo (cecum) dugo oko 8 cm nalazi se u desnoj bedrenoj jami.Pri dnu ovog creva nalazi se crvuljak slepog creva (appendix vermitoris) dužine oko 6-10 cm u kome može doći do zapalenja.
b) Drugi deo debelog creva (colon) sastoji se od ushodnog (desnog),od poprečnog i od niskoshodnog (levog) dela koji se produžava u sigmoidno crevo ( u obliku slova S)
c) Rektum (rectum) predstavlja završetak debelog creva na čijem se kraju nalazi čmar.Tu se nalaze prstenasti mišići (sfinkteri) i polumesečasti nabori koji regulišu tok izbacivanja neiskorištenih ostataka hrane. Tanko crevo sa unutrašnje strane ima crevne resice, sićušne izrasline na sluzokoži creva. Pomoću crevnih resica vrši se upijanje (resorpcija) svarenih sastojaka hrane. U debelom crevu nema resica tu je resorpcija (upijanje) hrane veoma slaba, a resorpcija vode, veoma velika. Kroz debelo crevo prolaze neiskorišteni sastojci hrane, koji nisu mogli biti svareni. Nalaze se u čvrstom stanju, pošto su skoro svi tečni sastojci prethodno resorbovani (usvojeni). Neiskorišteni sastojci se kontrakcijom mišiča i pritiskom trbušnih mišića izbacuju kroz čmarni otvor (anus) Čovek se može osloboditi znatnih količina nakupljenih otpadnih materija u telu tokom proteklih meseci, godina pa i deseteljeća. Neke od tih materija napuštaju organizam prirodnim putem tokom pražnjenja i izlučivanja. Ipak,mnoge otpadne materije pronalaze sebi poželjne rupe ili skrovišta (mesta) u kojima se zadržavaju, najčešće u džepovima ili naborima debelog creva.
ZAGAĐENJA
Aditivi i toksini u hrani,lekovima,kozmetici,kućnoj hemiji,kao i automobili,autobusi,avioni,fabrički dimnjaci največi i najčešći su izvori zagađenja.Dakle,jedemo,udišemo i upijamo toksine kroz hranu,vodu i vazduh. Kada tome dodamo emocionalne i psihičke toksine,ne trebamo se čuditi zašto čovek ima sve više zdravstvenih tegoba i problema.